Pozbycie się przyrostka ‘przed’ w słowie przedPrzedszkojak i rozpoczęcie przedszkolnego życia jest dla malucha wielkim wydarzeniem. Wielkim i jednocześnie trudnym. Wiąże się to bowiem z ogromną zmianą w jego krótkim życiu i wywróceniem wszystkiego, co dobrze zna i akceptuje do góry nogami. Są dzieci, które przejdą ten proces sprawnie i bez większych emocji, ale zdecydowana większość będzie miała dużo trudności z zaakceptowaniem nowej sytuacji. Co będzie najtrudniejsze? Jak rodzice mogą wesprzeć miniPrzedszkojaki?
Co to jest adaptacja?
Adaptacja to proces przystosowania się maluszków rozpoczynających pobyt w przedszkolu do nowych warunków otoczenia. Proces – wobec tego trwa od kilku dni do kilku miesięcy. Rozpoczyna się z pierwszym dniem pobytu dziecka w przedszkolu, a czasem (jeśli przedszkole daje taką możliwość) wcześniej – podczas odwiedzin placówki na dniach otwartych czy uczestniczenia w zajęciach adaptacyjnych. Z mojego doświadczenia wynika, że dzieci, które miały wcześniej do czynienia z tym miejscem i nauczycielami (uczestniczyły w zajęciach, dniach otwartych albo np. odprowadzały wraz z rodzicami do przedszkola swoje starsze rodzeństwo) dużo łagodniej przejdą adaptację.
U dzieci, które lubią towarzystwo, radzą sobie ze zmianami i potrafią się szybko dostosować do nowej sytuacji ten proces będzie krótki i prawie niezauważalny. Być może Twój maluch pierwszego września ochoczo się wystroi w ulubione ubrania, chwyci pluszaka pod pachę i z radością wbiegnie do swojej nowej sali? Tego Ci życzę! Ale są dzieci, które nie będą dobrze znosić rozstania z rodzicami, a każda minuta pobytu wśród obcych dzieci będzie się dłużyć i powodować lęk, łzy albo złość. Albo wszystko na raz.
Jakie są największe trudności?
- ROZSTANIE Z MAMĄ/RODZICAMI – to zdecydowanie najtrudniejsze dla dziecka. Ktoś najbliższy, z którym do tej pory rozstawało się na moment albo wcale znika na pół dnia. U dzieci, które są mocno przywiązane do mamy (a które dziecko przywiązane nie jest?) rozłąka zaburza poczucie bezpieczeństwa, a wzmaga lęk, niepewność i stres.
- NOWE TOWARZYSTWO – nie każde dziecko potrafi szybko nawiązać relacje z obcymi dorosłymi lub innymi dziećmi. Nie wszystkie są pewne siebie, bezpośrednie, komunikatywne i chętne do wspólnej zabawy. Może być tak, że nieśmiałość czy preferowanie samotnych zabaw utrudni im odnalezienie się w grupie.
- NOWE MIEJSCE – do tej pory maluch wiedział, gdzie są jego ulubione zabawki, gdzie może się położyć na drzemkę, a gdzie zrobić siusiu. Przedszkolna sala wydaje się być ogromna, nieznana, a zorientowanie się w jej układzie i zasobach wymaga czasu.
- SAMOOBSŁUGA – dzieci, które wymagają pomocy ze strony dorosłych w takich czynnościach jak przebieranie się, toaleta czy spożywanie posiłków będą się czuły niepewnie i z reguły nie poproszą o pomoc nowych Pań. To sprawi, że poziom stresu będzie wyższy niż tych maluchów, które potrafią zadbać o swoje potrzeby we własnym zakresie.
- ZASADY I NOWY PLAN DNIA – w nowym miejscu panują nowe zasady. Być może w domu nie wymagało się od dziecka wykonywania tych wszystkich czynności, być może posiłki wyglądały zgoła inaczej, a usypianie na drzemkę odbywało się zawsze w ramionach mamy. Teraz Przedszkojak musi zrozumieć i zaakceptować zasady panujące w przedszkolu i starać się ich przestrzegać.
Ustaliliśmy już z czym musi zmagać się trzylatek stający się Przedszkojakiem. Ale wiem też, że rozpoczęcie edukacji w przedszkolu jest tak samo trudne dla Ciebie – Rodzica. Oddanie swojego, bądź co bądź, maluszka pod opiekę nowych (choć wykwalifikowanych i kompetentnych) osób jest równie trudne. Przygotowałam więc dla Ciebie listę zasad, które warto znać, zapamiętać i wdrożyć w życie, żeby maksymalnie ułatwić i dziecku, i sobie proces adaptacji. Każda z zasad rozpoczyna się słowem ‘zadbaj’ i nie bez przyczyny używam tutaj trybu wręcz rozkazującego. Kiedy realnie zadbasz o te kilka punktów możesz być pewna, że adaptacja nie będzie traumą pełną rozpaczy i smazmów.
To co? Mam nadzieję, że choć trochę Cię uspokoiłam i potrafisz pozytywnie pomyśleć o tym nadchodzącym pierwszym dniu w przedszkolu. Jeśli możesz – zadbaj o Waszą obecność na Dniu Otwartym, postaraj się poznać wychowawców Twojego dziecka wcześniej i przedstawić ich maluszkowi. Jeśli przedszkole organizuje specjalne zajęcia adaptacyjne prowadzone przez nauczycieli, którzy obejmują grupę maluszków – weźcie w nich czynny udział. Współpracuj z nauczycielami, rozmawiaj, dziel się swoimi obawami i wątpliwościami, zbuduj z nimi relację – oni z pewnością będą starali się Was wspierać w tym procesie. Te wszystkie działania i zasady sprawią, że przedPrzedszkojak niezauważalnie i wręcz naturalnie przeobrazi się w radosnego Przedszkojaka, który uwielbia przedszkole!
Na Przedszkojaku znajdziesz już artykuły, które będą dla Ciebie niezwykle przydatne właśnie podczas rozpoczynania przedszkolnej przygody. Zajrzyj tam i zbuduj swoją rodzicielską pewność siebie! Wystarczy, że klikniesz w żółty link i przeniesiesz się do wpisu.
1. Artykuł o pierwszym zebraniu dla rodziców – co Cię czeka?
2. Artykuł o leżakowaniu – jak przygotować do niego maluszka?
3. Artykuł o tym, jak zwracać się do nauczyciela – „Ciociu” czy może „Pani”?
4. Artykuł o rozwijaniu samodzielności – jakie umiejętności rozwijać u trzylatka?
5. Artykuł o obserwacji pedagogicznej – jak się ona odbywa i czego się z niej dowiesz?
