Dzieci w przedszkolu podejmują bardzo różne zabawy. Od zabaw ruchowych, przez konstrukcyjne i artystyczne, aż po zabawy w role. Te ostatnie są szczególnie ważne, bo wpływają na ich rozwój społeczny, integrują rówieśników, ale też rozwijają wyobraźnię. Czy w przedszkolu jest przestrzeń na zabawy tematyczne? Jakie formy przybierają?
Co to są zabawy tematyczne?
Zabawy tematyczne (inaczej zabawy w role) to wszystkie aktywności, które skupiają się na odgrywaniu scenek i modelowaniu zachowań obserwowanych przez dzieci w świecie dorosłych. To będzie więc zabawa w dom, sklep czy przedszkole, ale też odgrywanie scenek u lekarza czy spektaklu w teatrzyku. Tego typu aktywności uczą dzieci przede wszystkim zachowania w społeczeństwie i relacji z innymi ludźmi. I tych ludzi do zabawy bardzo potrzebują, dlatego zabawy tematyczne nie mogą odbywać się w samotności.
Korzyści płynące z podejmowania zabaw tematycznych:
- umożliwiają dziecku uczenie się ról społecznych,
- wpływają na sferę emocjonalną (ćwiczenia w okazywaniu emocji),
- wzbogacają słownik dziecka oraz umiejętności komunikacyjne (prowadzenie dialogu),
- rozwijają dziecięcą wyobraźnię,
- wdrażają do rozumienia reguł obowiązującym w grupie społecznej.
Jakie działania przedszkola wspierają zabawy tematyczne?
Żeby wesprzeć rozwój zabaw tematycznych w przedszkolu nauczyciele i dyrekcja podejmują szereg celowych działań. Poniżej zamieszczam te najważniejsze z nich:
Poruszanie odpowiednich tematów kompleksowych
Zajęcia dydaktyczne mogą determinować (i zwykle determinują) późniejszą zabawę swobodną dzieci. Nauczyciele często odnoszą się do konkretnych zawodów, jakie wykonują dorośli i opowiadają, na czym one polegają. W okolicy Dnia Mamy i Dnia Ojca dużo rozmawia się też o rolach w małżeństwie i rodzinie, co pobudza do podejmowania zabawy w dom.
Książeczki o określonej tematyce
Czasem wystarczy, żeby maluchy miały styczność z książkami poświęconymi wykonywanym zawodom, aby po ich przejrzeniu poczuć, że chcą wcielić się w daną rolę. Przedszkola są z reguły wyposażone w książeczki o policjantach i strażakach, baletnicach czy budowniczych.
Wyjścia i wycieczki
Wiem, że aktualnie jest to mocno utrudnione, ale organizacja wyjść do miejsc użyteczności publicznej czy miejsc kultury, jazda komunikacją miejską albo wizyta w osiedlowym sklepie mogą być ogromną inspiracją do zabaw tematycznych. Pamiętam, że po powrocie z teatru dzieci dużo więcej czasu spędzały w kąciku teatralnym, a odwiedziny w pobliskiej bibliotece sprawiały, że chętniej wykorzystywały zasoby kącika książki do ich wypożyczania i oddawania wyznaczonej pani bibliotekarce.
Wyposażenie przedszkolnej sali
Dużą zasługą w zachęceniu do wcielania się w określone role w zabawie jest odpowiednie, bogate i różnorodne wyposażenie sali. Chodzi o takie zabawki, które determinują podejmowanie zabaw tematycznych. Będzie to zestaw atrybutów lekarza, wózek z lalką przypominającą bobasa, zabawkowa kasa fiskalna czy mikser. Istotne są też wyznaczone i zorganizowane kąciki tematyczne, o wartości których wspominałam w artykule #040. Mając do dyspozycji mebel do złudzenia przypominający kuchnię albo stelaż teatru dzieci dużo chętniej będą podejmować zabawy w role. Dobrze jest też, jeśli w przedszkolu są dostępne różnego rodzaju przebrania, atrybuty i maski – to dopiero uatrakcyjnia tego typu zabawę!
Projekty DIY nauczycieli i dzieci
Wyposażenie sal przedszkolnych nie do końca zależy od nauczyciela, a czasem nawet od dyrektora. Ale większość kadry pedagogicznej potrafi zadbać o to, żeby zrealizować takie prace plastyczno-techniczne z dziećmi, które będą później mogły posłużyć do zabaw tematycznych i zastąpią gotowe zabawki. Z szarego papieru i papierowej taśmy można wykonać pączki, które później drogą kupna można nabyć w zorganizowanej w sali cukierni. A czym za nie zapłacimy? Oczywiście papierowymi pieniędzmi DIY! Tutaj ogranicza nas nauczycieli tylko nasza kreatywność, wyobraźnia i umiejętność zrobienia czegoś z niczego.
Zauważ, że każdy z tych punktów możesz tak naprawdę przełożyć na Twój domowy grunt, jeżeli zależy Ci na urozmaicaniu i wzbogacaniu zabaw tematycznych, które podejmuje maluch w domu. Jeżeli masz jakiekolwiek zdolności plastyczne czy wyobraźnię, możesz pokusić się o samodzielne zorganizowanie przestrzeni w pokoju dziecka, która zamieni się w gabinet lekarski, warzywniak albo remizę strażacką. Większości dzieci nie jest potrzebna prawdziwa marynarska czapka, żeby móc przemierzać okrętem głębiny mórz i oceanów – równie dobrze spełni swoją rolę czapka wykonana z gazety, a ster z plastikowej miednicy!
Podsumowanie
Wiesz już, jakie korzyści płyną dla rozwoju dziecka z zabaw tematycznych. Najlepiej jest, jeśli dzieci inicjują je same i organizują je we własnym gronie, ale jeśli nie ma takiej możliwości – my, dorośli powinniśmy w nich czynnie uczestniczyć. Daj znać, jaka zabawa sprawia teraz Twojemu Przedszkojakowi największą radość. Podziel się też tym, czy w przedszkolu Twojego dziecka maluchy mają warunki do podejmowania takich zabaw? Jestem ciekawa jak to u Was wygląda!
