Kwarantanna trwa i końca nie widać. Jedne z Was już przywykły do tego stanu, że cały Wasz dzień kręci się wokół kilkulatka, którego nie powinno tutaj teraz być (bo normalnie właśnie wymiatałby z kolegami w piłę na przedszkolnym boisku albo pożytkował swoją energię na zajęciach plastycznych) i jakoś starają się pchać ten wózek. Ale są też i te drugie, które każdą konferencję premiera oglądają z zaciśniętymi kciukami licząc na to, że ten ogłosi wreszcie otwarcie placówek, a one wylądują z powrotem w pracy, a nie na oddziale psychiatrycznym. Jedne i drugie z Was rozumiem doskonale! Rozumiem i zmartwić muszę, bo Minister Edukacji postanowił nie pomagać Wam w żaden sposób przez następny miesiąc. Widocznie za dobrze wcieliłyście się w rolę nauczyciela przedszkolnego i im się spodobało!

Stan izolacji utrzymuje się już od sześciu tygodni. Nawet najlepszą i najbardziej ogarniętą mamę świata szlag jasny może już trafić. Przecież to jasne, że niezwykle ciężko być panią domu, opiekunką, nauczycielką, animatorką, kucharką, garderobianą i zdalnym pracownikiem i łączyć te wszystkie funkcje przez kilkanaście godzin w ciągu dnia. W dodatku najmocniej cierpią na tym dzieciaki, które potrzebują uwagi i czasu dorosłego. A Ty na uszach stajesz i mimo to nie zapewniasz im nawet w połowie tylu atrakcji, jakie miały zwykle w przedszkolu,dodatkowo mając poczucie, że własne obowiązki i powinności zawalasz równie mocno.

Mam sposób na to, aby Wasze wspólne dni wypełnione były spokojem i radością, a nie frustracją i pośpiechem. Co może być dla Ciebie ratunkiem? PLAN! Dzieci w przedszkolu funkcjonują według ściśle określonego harmonogramu dnia, który poprzez codzienne konsekwentne powielanie o stałych porach staje się dla nich normą. Taki ramowy rozkład dnia w placówce jest niezwykle istotny, by móc zrealizować wszystkie ważne punkty, a Przedszkojakom daje poczucie bezpieczeństwa i pozwala zaakceptować podejmowane działania. Poniżej umieszczam przykładowy harmonogram, według którego ja pracowałam z grupą pięciolatków. Przypatrz się proszę jakie punkty i pory dnia zawiera.

Sporo tego, co? Niech się żaden rodzic Przedszkojaka nie waży myśleć, że on się tam tylko bawi, a Pani jest od jego pilnowania. Czynności i godziny wykonywania zadań mogą się delikatnie różnić ze względu na profil i specyfikę przedszkola, do którego uczęszcza Twoje dziecko oraz wiek Przedszkojaków. Przykładowo maluchy zwykle po obiedzie leżakują i zasypiają, ich zajęcia dydaktyczne trwają krócej, mają też więcej czasu na zabawę według ich pomysłu.

Jeśli właśnie pomyślałaś, że namawiam Cię do realizacji wszystkich punktów – nie! Chcę jedynie zwrócić Twoją uwagę na najważniejsze czynności, które wyznaczają rytm dnia – posiłki, zajęcia dydaktyczne, zabawa swobodna i pobyt na świeżym powietrzu. Jestem pewna, że wprowadzenie w Twoim domu analogicznie zbudowanego planu dnia zdecydowanie ułatwi życie wszystkich domowników i pozwoli Wam przetrwać ten trudny czas.

Zanim sporządzisz plan, musisz wiedzieć coś jeszcze.

• Godziny w planie są dla dorosłych. Trzylatek nie jest w stanie podać godziny obiadu w przedszkolu, ale doskonale wie co dzieje się przed i po posiłku. Ważna jest więc kolejność działań i przestrzeganie tego, co następuje po sobie. Nie musisz trzymać się dokładnie godziny posiłku, choć z pewnością w dłuższej perspektywie będzie to dla Ciebie ułatwieniem. Wreszcie sama do nich przywykniesz planując posiłki i dostosowując swoje obowiązki.
• Zaangażuj dziecko w tworzenie planu. Usiądź wraz z dzieckiem i pozwól mu wskazać, co według niego powinno się w nim znaleźć. Poinformuj go jasno po co tworzycie plan, jak będzie Wam służył i co się w nim znajduje. Obok aktywności dziecka umieść tam działania swoje i taty tak, żeby dla każdego było jasne co wykonuje w danej chwili.
• Nie bądź zakładnikiem własnego planu. Tworzycie harmonogram dnia po to, żeby na co dzień funkcjonowało Wam się łatwiej i każdy miał wykonane zadania, które wykonać musi. Ale to nie znaczy, że jego realizacja musi przebiegać zawsze punkt po punkcie i nie można pozwolić sobie na zmiany. Oczywiście, że można! Kiedy Przedszkojaki wyruszają na całodniową wycieczkę zwykle przychodzą do przedszkola dużo wcześniej niż zwykle, jedzą śniadanie, wyjeżdżają i wracają na obiad, który jest w porze podwieczorku. Ważne jest tylko to, żeby każdy wiedział, że to jest wyjątkowy dzień, w którym pozwalamy sobie, żeby panowały ciut inne zasady.
• Umieść plan w widocznym miejscu w domu. Może to być front lodówki, tablica korkowa w pokoju dziecka, ściana w salonie czy inne miejsce, do którego każdy z Was będzie miał łatwy dostęp i w każdej chwili będzie mógł zerknąć na kartkę.
• Nie oczekuj efektów od razu. To nie jest tak, że pierwszego dnia wprowadzenia planu wszyscy będą chodzić jak w zegarku, a Przedszkojak będzie sam zajmował się sobą cały dzień. No jasne, że nie! Ale możesz mi wierzyć, że po kilku dniach przypominania co teraz role się odwrócą i to przedszkojak będzie Ci oznajmiał co teraz powinno się zadziać.
• Stwórz plan w formie obrazków. Jest to fantastyczna metoda dla młodszych Przedszkojaków (wykorzystywana również w pracy z dziećmi autystycznymi – sprawdza się doskonale!). Dzięki temu nie będziesz wcale musiała dbać o to, żeby za każdym razem poinformować malucha co jest teraz jego zadaniem. Taka forma da Przedszkojakowi poczucie sprawstwa i niezwykle rozwinie jego samodzielność. O innych aspektach samodzielności przeczytanie w artykule #002.

Plan obrazkowy dla młodszych dzieci zawierać będzie tylko ich czynności jedna po drugiej, nie uwzględniając konkretnych godzin. Ja natomiast w przykładowym planie dnia dla starszego Przedszkojaka rozpisałam godziny i podział zadań na dziecko i rodziców. Potraktuj to jako inspirację do stworzenia własnego planu i dostosuj zadania i czas do potrzeb Waszej rodziny. Zauważ, że symbole te z łatwością narysujecie sami (jeśli nie chcesz budzić w sobie zmysłu artystycznego, zostaw to swojemu maluchowi!), więc nie chcę słyszeć żadnych wymówek i marudzenia, że się nie da.