Wychowanie patriotyczne jest stałym elementem edukacji w przedszkolu i ujęte zostało w najważniejszych dokumentach oświatowych. Dzieci dowiadują się ciekawostek o swoim kraju, rozpoznają jego symbole, słuchają i śpiewają Mazurek Dąbrowskiego, znają największe miasta i nazwy polskich rzek i mórz. Większość wie, że osoba rządząca Polską to prezydent. A czy wie, że to wszyscy obywatele go wybierają i w jaki sposób tego dokonują? Wykorzystaj tegoroczne wybory prezydenckie – idź na wybory z dzieckiem i naucz go tego!
Podstawy prawne wychowania patriotycznego w przedszkolu
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego mówi o tym, że na koniec edukacji przedszkolnej dziecko „wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej”.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Dz.U. z 2017 r., poz. 356.
Wychowanie patriotyczne pojawia się też często jako tzw. priorytet edukacyjny MEN do realizacji na wybrany rok szkolny. Dzieje się tak najczęściej wtedy, kiedy danego roku obchodzi się okrągłą rocznicę związaną z naszym krajem (np. w roku 2018/2019, w którym przypadała 100. rocznicy odzyskania niepodległości kierunkiem realizacji polityki oświatowej państwa było wychowanie do wartości i kształtowanie postaw patriotycznych). Wtedy też kładzie się szczególny nacisk na treści związane z poznawaniem polskich zwyczajów i tradycji, ralizowanie programów patriotycznych przeznaczonych dla przedszkolaków.
To, w jakim mieście dziecko mieszka jest zwłaszcza dla młodszych Przedszkojaków czymś mocno abstrakcyjnym – jeśli potrafią powiedzieć nazwę swojego miasta, to z reguły jest to wyuczona na pamięć odpowiedź, bez rozumienia czym jest moje miasto. Tym bardziej trudno zrozumieć dzieciom co to jest Polska. A już Unia Europejska to skomplikowany w oczach dzieci twór. Jak więc można wesprzeć pogłębianie wiedzy przez malucha w tym zakresie?
Akcja #idenawyboryzdzieckiem
W dniu pierwszej tury wyborów prezydenckich opublikowałam na przedszkojakowym facebooku grafikę, która zachęcała do umożliwienia dzieciom udziału w wyborach prezydenckich. Za pomocą takiej formy przedstawiłam najważniejsze powody, dla których warto to zrobić. Akcja wzbudziła duże zainteresowanie, dlatego odnoszę się do niej po raz kolejny, tym razem na blogu, przy okazji drugiej tury.
Wyszłam z założenia, że nikogo nie muszę zachęcać do udziału w wyborach – zachęcałam jednak i zachęcam do tego, żeby zabrać ze sobą dzieci, niezależnie od tego, w jakim wieku są. Dlaczego uważam, że warto to zrobić?
1. To świetna okazja do tego, żeby porozmawiać z dzieckiem o tym, jak funkcjonuje państwo i czym jest demokracja – oczywiście prostymi, zrozumiałymi dla dziecka słowami.
2. To dobry moment, żeby dziecko dowiedziało się kim jest prezydent i jakie ma obowiązki. Wystarczy stworzyć mu przestrzeń do zadawania pytań, a uwolnimy dzięki temu jego ciekawość i poszerzymy wiedzę w tym temacie.
3. Bo dzieci uczą się przez doświadczanie. A udział w wyborach, ich celebrowanie i wrzucenie karty do urny jest ważnym doświadczeniem
i elementem kształtowania nawyków patriotycznych.
4. Bo dzieci uczą się przez modelowanie. Kiedy umożliwimy im obserwację procesu głosowania i zakreślania krzyżyka na karcie, kiedy swoją postawą pokażemy dzieciom, jak ważne jest korzystanie z prawa do demokratycznych wyborów możemy być pewni, że w przyszłości sami będą głosować.
5. Poprzez obecność dziecka w lokalu wyborczym możemy uświadomiać mu, jak należy zachowywać się w miejscu publicznym.
Co to jest wybór tak w ogóle?
Przy okazji wyborów prezydenckich dziecko może nauczyć się tego, co to znaczy dokonywanie wyboru i jak taka decyzja przebiega. Wszak umiejętość decydowania i wybierania przydaje się w dorosłym życiu nie tylko podczas wyborów prezydenckich, ale przede wszystkim na co dzień. Co wybieramy? Kierunek studiów, miejsce pracy, męża albo żonę, miejsce zamieszkania, hobby. Dlatego też uważam, że moment wyborów prezydenckich jest świetną okazją do tego, żeby rozmawiać z dziećmi nie tylko o wyborach politycznych, ale też o tym, że aby podjąć dobrą decyzję, należy poświęcić czas na zastanawianie się nad zaletami i wadami takiego rozwiązania.
Pójdziesz na wybory z dzieckiem?
Skoro można tak prostym działaniem, jak umożliwienie dzieciom uczestniczenia w wyborach prezydenckich, rozwijać tyle kompetencji społecznych i pogłębiać ich wiedzę o Polsce, po prostu trzeba to robić! Niech dzieci nie będą skazane tylko na suchą teorię przekazywaną w sytuacji edukacyjnej w placówce. Pozwólmy im dotknąć, przeżyć, odbyć. Podzielmy się swoją wiedzą, rozmawiajmy o wartościach, przekonaniach. Nawet z kilkulatkami, językiem dla nich zrozumiałym.
Jeżeli tematy patriotyczne nie są dla Ciebie najłatwiejsze do poruszania, wzbudzają złe emocje albo wychodzisz z założenia, że nie warto rozmawiać o polityce, możesz wykorzystać wartościowe materiały, które ułatwią Ci rozpoczęcie takiej rozmowy. Polecam film przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej pt. „Polak mały”, który w prosty sposób wyjaśnia dziecku, czym są symbole narodowe i patriotyzm.
Zachęcam Cię do podzielenia się Twoim zdaniem w tym temacie. Niech do tego służy okienko do komentarzy. Wybierasz się na wybory? Zabierzesz ze sobą dziecko? Widzisz w tym wartość dla kilkulatka?
