Przedszkole jest placówką edukacyjną. Poza zapewnieniem Przedszkojakom całodniowej opieki oraz ich wychowywaniem nauczyciele dbają o jego rozwój, poszerzają wiedzę i doskonalą umiejętności w wielu zakresach. Poza nauczycielami wychowania przedszkolnego z dziećmi pracują również zatrudnieni do zadań specjalnych specjaliści w przedszkolu. Dzisiaj słów kilka o tym jacy specjaliści pracują w przedszkolach i czym się zajmują.
Zacznę od stanowisk, które występują w przedszkolach publicznych i prywatnych najczęściej. Pierwszym z nich jest logopeda – specjalista zajmujący się kształtowaniem mowy, zapobieganiem zaburzeniom mowy i usuwaniem tych zaburzeń. Rozpoznaje on zaburzenia w zakresie kompetencji językowej oraz komunikacyjnej. Jak wygląda jego stanowisko pracy? Zwykle ma swój gabinet, który znajduje się w odosobnionym miejscu w placówce i jest wyposażony we wszelkiego rodzaju pomoce dydakyczne, które wspierają jego pracę z dzieckiem. Są to różnego rodzaju historyjki obrazkowe, układanki, zabawki oddechowe, pacynki i wiele innych. Wszystko ma za zadanie wpływać na rozwój mowy dziecka. W gabinecie zwykle znajduje się też lustro, przy którym ćwiczy się ruchy ust i języka.
Główne zadania logopedy przedszkolnego to:
- przeprowadzenie badań przesiewowych, czyli spotkanie z każdym z dzieci i sprawdzenie jego poziomu rozwoju mowy i ewentualnych wad wymowy,
- przeprowadzenie szczegółowych badań logopedycznych wśród dzieci wytypowanych do uczestnictwa w terapii i postawienie diagnozy,
- organizacja i prowadzenie zajęć indywidualnych oraz grupowych w oparciu o różnorodne metody i strategie terapeutyczne,
- przeprowadzenie badań kontrolnych wśród dzieci kontynuujących terapię,
- współpraca z rodzicami dzieci wymagających opieki logopedycznej,
- współpraca z wychowawcami i pozostałymi specjalistami.
Logopeda podczas swojej pracy z dzieckiem zajmuje się przede wszystkim:
- usprawnianiem aparatu artykulacyjnego,
- kształtowaniem prawidłowego sposobu oddychania,
- doskonaleniem percepcji słuchowej,
- korygowaniem wadliwej realizacji poszczególnych głosek,
- upłynnianiem mowy,
- wzbogacaniem zasobu słownictwa,
- kształtowaniem umiejętności konstruowania wypowiedzi poprawnych pod względem logicznym, językowym, gramatycznym,
- kształtowaniem sprawności komunikacyjnej,
- podejmowaniem działań kompensacyjnych w zakresie zaobserwowanych dysfunkcji towarzyszących zaburzeniom mowy.
W przedszkolach integracyjnych i specjalnych często zatrudniony jest również neurologopeda, który podejmuje podobne działania ale z dziećmi niepełnosprawnymi, wymagającymi szczególnej opieki i bardziej skomplikowanej terapii.
Kolejnym specjalistą, który pracuje z dziećmi w przedszkolu jest psycholog. Psycholog zajmuje się wszelkimi trudnościami związanymi z rozwojem kompetencji społecznych i emocjonalnych, rozpoznaje również trudności wychowawcze i różnego rodzaju zaburzenia. Jest on zatrudniony na kilka godzin w tygodniu w zależności od potrzeb i decyzji organu prowadzącego. Psycholog obserwuje dzieci w grupie, współpracuje i wspiera nauczycieli oraz rodziców udzielając im wskazówek i porad. Prowadzi też indywidualne spotkania z dziećmi wymagającymi szczególnej opieki w swoim gabinecie. Często organizuje również spotkania warsztatowe dla nauczycieli i dla zainteresowanych rodziców.
Do zadań psychologa należy przede wszystkim:
- diagnozowanie dziecka i jego środowiska,
- rozpoznawanie potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb dziecka,
- organizowanie zajęć indywidualnych dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
- wspieranie rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych,
- prowadzenie doradztwa psychologicznego dla rodziców,
- podejmowanie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych.
Poza psychologiem zatrudnionym w przedszkolu nauczyciele korzystają często z pomocy psychologa z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, z którym stale współpracują i kontaktują się podczas comiesięcznych spotkań na terenie przedszkola. Na podstawie jego spostrzeżeń i obserwacji nauczyciel może prosić rodzica o zgłoszenie się do poradni w celu szczegółowego zdiagnozowania trudności dziecka i objęcia go dodatkową opieką.
Niezwykle istotnym i coraz bardziej potrzebnym stanowiskiem w przedszkolach jest terapeuta SI – osoba specjalizująca się w prawidłowym przetwarzaniu sensorycznym u dziecka oraz rozpoznawaniu zaburzeń związanych ze zmysłami. Terapeuta ten najczęściej jest zatrudniony w przedszkolu z oddziałami integracyjnymi i specjalnymi, ale obejmuje swoją opieką również dzieci z oddziałów ogólnodostępnych, u których rozpozna nieprawidłowości na tle sensorycznym. Spotkania z dziećmi odbywają się w specjalnie przygotowanej sali wyposażonej w różnego rodzaju sprzęt sportowy (huśtawka, równoważnia, piłki, jeździki, drabinki). Głównym zadaniem integracji sensorycznej jest dostarczanie kontrolowanej ilości bodźców w taki sposób, aby dziecko odpowiedziało reakcją (czynnością) poprawiającą ich integrację.
Na co ma wpływ praca terapeuty SI z dzieckiem?
- poprawa samoregulacji,
- rozwój umiejętności motorycznych, planowanie ruchu,
- poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- doskonalenie sprawności manualnej,
- poprawa percpecji wzrokowo-przestrzennej,
- doskonalenie orientacji w schemacie własnego ciała,
- koncentracja uwagi,
- poczucie własnej wartości i pewności siebie.
Jeszcze jednym specjalistą, który organizuje zajęcia ruchowe jest rehabilitant – osoba, która rozpoznaje wady postawy i doskonali sprawność motoryki dużej i małej. Rehabilitacja ruchowa w przedszkolu (odbywająca się zwykle na zasadach gimnastyki korekcyjnej) to szereg oddziaływań stymulujących, prowadzonych w formie zabaw, ćwiczeń, gier ruchowych, które mają one na celu minimalizowanie trudności rozwojowych dziecka, wspomaganie jego rozwoju psychomotorycznego oraz korygowanie ewentualnych zaburzeń w rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych. Zajęcia te mogą odbywać się indywidualnie lub w niewielkich grupach. Prowadzone są na sali gimnastycznej lub dużej sali wyposażonej w sprzęt sportowy i inne pomoce.
Podsumowanie
Teraz już wiecie jacy specjaliści w przedszkolu mogą wspierać indywidualny rozwój dziecka. Wybierając przedszkole dla swojego dziecka warto więc dopytać jacy specjaliści są w nim zatrudnieni i z czyjej pomocy będzie można w razie potrzeby skorzystać. To, że placówka dysponuje wsparciem logopedy, psychologa czy terapeutów może mieć duży wpływ na rozpoznanie i szybkie korygowanie trudności i zaburzeń dziecka w różnych aspektach jego rozwoju. Szkoda, że obecność tych specjalistów nie jest normą w każdej placówce przedszkolnej, a zależy od możliwości organu prowadzącego, starań dyrektora i rodziców. Wspomaganie rozwoju dziecka na tak wczesnym etapie daje możliwość na likwidowanie wielu wad i pozwala na wyrównanie deficytów.
Jestem bardzo ciekawa jacy specjaliści są zatrudnieni w przedszkolach Waszych dzieci! Być może pracuje z nimi ktoś jeszcze, kogo tutaj nie wymieniłam? Będę wdzięczna za każdy głos w komentarzu.